Volledig artikel
Klik hier om het volledige artikel te downloaden als pdf.
Het begrip ‘OZA’ (Onderwijs Zorg Arrangement) raakt steeds meer verweven binnen Koraal, en dat is een goed teken. Dankzij het OZA-concept krijgen leerlingen de juiste combinatie van onderwijs en zorg aangeboden op één locatie. Op De Fakkel in Roosendaal is een speciale OZA-klas, waar gedragswetenschapper Reineke van Hese, jeugdzorgwerker Evelyne Engelen en leerkrachten Lieke van Gastel en Iris Dongelmans een perfecte driehoek vormen als het gaat om de begeleiding van de leerlingen in de klas.
Twee jaar geleden kwam de toen 7-jarige Jelle* naar De Fakkel. Reineke: “Toen Jelle bij ons in groep 3 op school kwam, zagen we vrij snel dat we te maken hadden met complexe problematiek. Jelle vroeg bijvoorbeeld structureel veel aandacht, die we hem binnen de klas eigenlijk niet konden geven. Door het aanbod van extra leerlingen met een complexere zorgvraag ontstond de mogelijkheid om een speciale OZA-klas op te zetten. Het ochtendprogramma vullen we met onderwijs, het middagprogramma staat in het teken van behandeling. Dit is het tweede jaar dat we deze groep draaien en inmiddels hebben we gemiddeld zeven kinderen in de klas. De leerlingen hebben allemaal een specifieke behoefte en dankzij dit concept kunnen we hen de juiste zorg en aandacht geven waardoor ze tot leren en ontwikkelen komen.”
Handleiding
Lieke: “In het begin maakten we ons zorgen over de ontwikkeling van Jelle. Hij was nog niet zindelijk en niet zelfredzaam. Zo kon hij zich bij gym bijvoorbeeld niet omkleden en ook zijn taalontwikkeling bleef achter. Door het kijken naar gamers op YouTube sprak hij wel goed Engels.” Reineke: “We moesten echt op zoek naar de handleiding van Jelle. Door heel veel te visualiseren, stappenplannen te maken en veel te werken met herhaling en structuur, maakte hij kleine stapjes vooruit.” “We knippen alles op in stukjes zodat het behapbaar blijft”, vult Evelyne aan. “In de middag gaan we bijvoorbeeld aan de slag met emotieherkenning. Hoe zeg je iets, hoe kun je meer taal inzetten. We zorgen voor afwisseling tussen inspanning en ontspanning in het programma, zodat Jelle ook de kans krijgt om af en toe uit de klas te gaan om te ontprikkelen. En dat hij leert dat je sommige dingen eerst moet afmaken voordat iets anders mogelijk is.”
Ouders betrekken
De rol van ouders bij de ontwikkeling van het kind is heel belangrijk. Door hen te betrekken bij de structuur op school kunnen ouders dit thuis ook inzetten. De moeder van Jelle wilde het beste voor haar zoon en leerde graag over zijn behoeften. Lieke: “Omgang met ouders vraagt ook om een specifieke aanpak. Zo wilde de moeder van Jelle graag meer weten over de problematiek van Jelle, maar leerde ze graag aan de hand van tips in plaats van haar te vertellen hoe ze met haar zoon moet omgaan. Door haar te adviseren een boek over een bepaald onderwerp te lezen ging ze actief aan de slag, wat zeker een bijdrage levert aan de ontwikkeling van Jelle. Waar ze in het begin wat huiverig stond tegenover hulpverlening, heeft ze nu alle vertrouwen in onze aanpak.”
Op de goede weg
Reineke: “Jelle is elke dag aanwezig en gaat vooruit op het gebied van lezen en rekenen. We moeten alert blijven en blijven kijken naar zijn behoeften en niet verslappen, anders zakt hij terug.” Lieke: “Na schoolvakanties moet Jelle vaak weer even wennen, maar aan het eind van de week gaat het weer goed.” Met de zindelijkheid is het ook helemaal goed gekomen. Een beloning in de vorm van het boek ‘Kapitein Onderbroek’, een cadeau van zijn moeder als hij naar de wc zou gaan, was daarbij één van de hulpmiddelen.
De OZA-klas krijgt ondertussen steeds meer bekendheid. Reineke: “Ik word wekelijks gebeld met de vraag of er plek is. Bij voldoende aanmeldingen kunnen we deze klas behouden en dat willen we natuurlijk heel graag. Onze wens is om onderwijs en zorg uiteindelijk volledig in elkaar te verweven.”
* Jelle is niet de echte naam van de leerling.