×

“Je kunt de omgeving nou eenmaal niet uit de jongere halen”

11 oktober 2021

In Nederland is een duidelijke koerswijziging zichtbaar van minder residentiële jeugdhulp naar intensievere ambulante ondersteuning voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking en (ernstige) gedragsproblemen en hun ouders. Het antwoord van Koraal op deze ontwikkeling is de Strategie Jeugd. In deze strategie gaat het om het bieden van perspectief, herstel en veerkrachtversterking: het liéfst thuis. En anders zo thuis mogelijk. Ook in de toekomst blijven we dus met opnames werken als dat het beste is voor jongeren en hun ouders. Daarbij gaan we deze ondersteuning op een andere manier inzetten en vormgeven dan we nu doen. In de serie ‘En anders zo thuis mogelijk’ vertellen collega’s uit onze residentiële jeugdhulp hoe zij naar de toekomst kijken.

Willem van de Pas werkt als begeleider op Schoolweg 11, een leefgroep op het terrein van Koraal-locatie De Hondsberg in Oisterwijk. “Ik werk hier al 13 jaar”, vertelt hij. “Op verschillende groepen, maar altijd met kinderen met een verstandelijke beperking, gedragsproblemen en bijkomende psychiatrische problemen. Bij De Hondsberg zijn we vooral bezig met observatie en diagnostiek. Jongeren verblijven hier kortdurend, meestal twaalf maanden. In dat jaar onderzoeken we - samen met de ouders - wat er aan de hand is.

Willem van de Pas, begeleider bij Koraal locatie De Hondsberg



De jongeren maken deel uit van de leefgroep, maar wonen in hun eigen appartement. Daardoor hebben ze ook hun privacy.” Op de leefgroep waar Willem werkt, is er veel aandacht voor het scheppen van een betrouwbare, veilige omgeving. “Als een jongere zich op zijn gemak voelt, is er tijd om na te denken en te werken aan onderwerpen die lastig zijn. We werken vanuit een systemische benadering. Al voordat een jongere bij ons komt wonen, leggen we contact met het gezin. Dan brengen we in kaart wie belangrijke personen zijn in de omgeving van de jongere. Later gaan we dan samen kijken welke rol iedereen heeft.”

Buurvrouw
Willem licht het toe aan de hand van een voorbeeld: “Op dit moment begeleiden we een jongen in zijn thuissituatie. Soms is het daar erg spannend. Maar hij heeft een buurvrouw die goed naar hem kan luisteren. Dus hebben we geregeld dat hij bij die buurvrouw kan aankloppen wanneer er spanningen zijn. Die tussenkomst werkt dan als een soort van reset-moment. De buurvrouw in kwestie kwam in beeld toen we de omgeving samen in kaart brachten. De aanwezigheid van zo iemand vind je meestal niet in een officiële rapportage.”

“Ik denk echt dat de kans heel klein is dat er iets verandert als je de omgeving en ouders niet betrekt.”
Willem van de Pas

Successen
“Ik denk echt dat de kans heel klein is dat er iets verandert wanneer je de omgeving en de ouders niet betrekt”, zegt Willem. “Een jongere komt uit zijn gezin, is daar opgegroeid en is daar gevormd. Het is heel raar als je denkt dat je de omgeving uit de jongere kunt halen. Dus als de omgeving niet verandert, dan verandert de jongere ook niet. ‘Het liéfst thuis’, daarmee sla je de spijker op zijn kop. Dat beantwoordt namelijk de wens van de jongere, zijn ouders en ook die van mij als begeleider. Ik hoop dat wij ons als groepsbegeleiders hierin steeds verder gaan ontwikkelen. Dat we nog meer met ouders samen gaan doen. Ik zou dolgraag willen dat de successen die we nu op de groep boeken ook meer de successen van thuis en het gezin worden.”

Traumabril
Trauma Informed Care is één van de pijlers onder de nieuwe strategie jeugd van Koraal. Voor Willem is dat bekend terrein: “Als iemand bij ons komt wonen, dan zoeken we uit of er dingen zijn gebeurd die ingrijpend zijn of trauma hebben veroorzaakt. Als duidelijk is dat er trauma speelt, dan kijken we naar het gedrag door een ‘traumabril’ om te kunnen begrijpen waarom iemand bepaald gedrag laat zien. Soms kunnen jongeren heel duidelijk vertellen over traumatische gebeurtenissen, maar ze kunnen ook zonder woorden overbrengen dat ze nog steeds last hebben van ingrijpende gebeurtenissen. Bijvoorbeeld door overal voor te vluchten of zichzelf telkens in gevaar te brengen.”

Verder lezen
Meer weten? Klik dan op het onderstaande item om het volledige artikel te downloaden als pdf.

Terug naar het overzicht