Ambassadeur Jeugd zet jongeren issues op de kaart

Sinds begin dit jaar volgt Maaike Hekerman de Leergang Ambassadeur Jeugd. Het is de bedoeling dat de Ambassadeur Jeugd straks belangrijke issues op het gebied van jeugd op de kaart zet. “Ik zit op het snijvlak onderwijs en jeugdhulp,” vertelt Maaike. Eén van de belangrijke issues om aan te kaarten is de thuiszittersproblematiek.
“Thuiszitters zijn echt een speerpunt in de regio.”

Thuiszitters

Koraal, waar KEC Onderwijs deel van uitmaakt, is een organisatie die zowel jeugdhulp als onderwijs aanbiedt. Voor onze organisatie is het essentieel om een goede samenwerking te hebben met experts op dit gebied.

Maaike was jarenlang schoolpsycholoog bij Koraal op scholen voor voortgezet speciaal onderwijs. Nu is zij door Koraal gedetacheerd bij het Regionaal Samenwerkingsverband Breda en omgeving. Daar is zij als coördinator betrokken bij de thuiszittersproblematiek: kinderen en jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar die onderwijsplichtig zijn, maar al langere periode niet naar school gaan. Vaak spelen er gedrags- of psychische problemen, staat een kind op de wachtlijst van de hulpverlening, is er sprake van gezinsproblematiek of weigert de jongere om bepaalde redenen naar school te gaan. Afstemming tussen onderwijs en jeugdhulpverlening is dan essentieel om de leerling te bieden wat hij of zij nodig heeft. En juist daar loopt het spaak, ervaart Maaike.

Financiering ‘bottleneck’ in samenwerking

“Stel de jongere centraal: dat roepen we allemaal heel hard. En het gebeurt ook wel. Op de werkvloer kunnen we daar vaak prima mee uit de voeten. Onderwijs en jeugdhulpverlening maken afspraken en overleggen. Maar wat ik merk is dat afspraken op bestuurlijk niveau lastig zijn. Dat komt door het systeem van financiering. Je merkt op dat niveau dat de eigen organisatiebelangen een rol gaan spelen, bestuurders elkaars taal niet spreken en dan loopt het spaak. Kinderen worden de dupe van onvoldoende samenwerking tussen verschillende partijen. Dat komt door de financieringsschotten tussen organisaties, het systeem dat we hebben opgesteld hoe budgetten worden toegewezen. Het gaat dan niet meer om wat het kind nodig heeft.”

In haar opleiding bespreekt Maaike met de andere deelnemers en haar coach hoe ze dit soort issues kunnen aankaarten. “Strategische communicatie is hierbij heel belangrijk. Ik ben gewend om te zeggen wat ik ergens van vind, maar dat helpt je niet altijd verder. Dat is voor mij een leerpunt. Het is fijn om in de groep dan te bespreken hoe je het kunt aanpakken.”

‘Waarom mag je niet zijn wie je bent?’

Een ander punt dat ze wil aankaarten is de kansenongelijkheid voor kinderen in het onderwijs. “Het is een issue dat al heel lang speelt, het is heel breed. Je ziet het terug komen in het onderwijs tijdens de coronacrisis: ouders die geen geld hebben voor een laptop, geen wifi verbinding hebben, ook niet zo thuis zijn in digitaal werken en hun kinderen

niet goed kunnen helpen met thuiswerken.” De afgelopen jaren is de prestatiedruk op kinderen en jongeren toegenomen, ziet Maaike: “Veel ouders willen graag dat hun kind naar de HAVO gaat en leggen druk op school om dat niveau te adviseren. Maar tegelijkertijd zie je dat er klassen zijn op de HAVO waar het gros van de leerlingen niet met het niveau mee kunnen komen. Die moeten afstromen naar een lager niveau, wat een knauw geeft in het zelfvertrouwen van zo’n kind. Waarom mag je niet gewoon zijn wie je bent? Waarom zou het vmbo niet goed zijn? Veel jongeren lopen vast op het theoretische deel in het onderwijs, die willen praktisch bezig zijn. Als leerlingen niet gemotiveerd zijn in het voortgezet onderwijs moet je kijken naar de oorzaak daarvan. Kinderen zijn van zichzelf heel leergierig, vaak is het onderwijs niet afgestemd op de behoeften van zo’n kind.

‘Ik hoor en ervaar wat er speelt’

Hoe weet Maaike welke onderwerpen er spelen in het onderwijs en de jeugdhulp? “Vanuit mijn werk bij het Regionaal Samenwerkingsverband Breda zit ik bij veel overleggen. Elke zes weken spreek ik schoolleiders en intern begeleiders. We zitten ook aan tafel met leerplicht, de GGD, hulpverlening. Daarnaast zit ik bij individuele overleggen met leerlingen. Ik heb gesprekken met de jongeren zelf, hun ouders, de leerkracht en jeugdhulp. Laatst heb ik een rondje gelopen met een meisje en gepraat over wat zij nodig heeft, dat geeft veel inzicht. Twee dagen per week werk ik bij het jeugdadviesteam van de gemeente, waarin ik jongeren, hun ouders en de betrokken jeugdprofessional adviseer over jeugdhulp. Op die manier hoor en ervaar ik van beide kanten wat er speelt, zowel in het onderwijs als de jeugdhulp.”

Weet ze al hoe ze de jongeren issues op de kaart gaat zetten? “Dat is nog een proces in ontwikkeling, ik krijg er steeds meer ideeën over. Het is ook wat we bespreken en leren in de opleiding: strategische communicatie, lobbyen in de politiek, LinkedIn strategisch inzetten. Er zijn vele manieren om een onderwerp op de kaart te zetten. Dit interview is daar ook een mooi voorbeeld van.”